Je kunt je nog zo verdiept hebben in Zenfilosofie, de bubbeleconomie, pornotekenfilms of Anton Geesink, uiteindelijk is er natuurlijk maar één manier om Japan en de Japanner daadwerkelijk te doorgronden en de kwaliteit van het Japanse leven volledig te leren appreciëren. Edoch, niet voor iedere onwetende buitenlander is de drempel van een karaoketempel even laag. Het vooruitzicht ooit live een evergreen ten gehore te moeten brengen bezorgt menige in Japan vertoefende gaijin slapeloze nachten. Voor wie niet opgegroeid is met de edele kunst van de karaoke kan een bezoek aan een karaokebox een vervreemdende, welhaast beangstigende ervaring zijn. Aan de andere kant: willen wij niet allen diep doordringen tot de wondere wereld waarin wij beland zijn, en al haar verborgen geheimen leren kennen? Precies! Wie zijn angst overwint zal verblijd worden met ongekende inzichten en grote geneugten. Een goede voorbereiding is daarbij wel essentiëel. Vandaar deze beknopte inleiding tot de schatkamer van de karaoke.
Wat is een karaokebox?
Onwetenden denken vaak dat karaoke alleen plaats kan vinden in een café. Niets is echter minder waar. Meestal vindt karaoke plaats in de beschutte omgeving van de karaokebox. Men stelle zich voor: een tussen de drie en de tien verdiepingen tellend gebouw, waar zich behalve een balie, een keuken en toiletten alleen maar kamertjes bevinden. De meeste kamertjes kunnen zo'n zes mensen herbergen, ofschoon er ook speciale kamers zijn voor grote groepen. De kamertjes hebben plastic banken en in het midden een grote tafel waarop enkele dikke, met duizenden titels van liedjes gevulde telefoonboeken en een afstandsbediening liggen. In een hoek staat een joekel van een TV. Afhankelijk van de prijs die men betaalt zijn er discolampen en worden op de muren afbeeldingen van kleurrijke luchtkastelen, dolfijnen, ruimteschepen en God weet wat nog meer geprojecteerd. Men komt dus met zijn vrienden of collega's en deelt met hen een kamertje, dat men voor een bepaalde tijd (meestal één á twee uur, ofschoon men ook het hele-nacht-lang-arrangement kan nemen) huurt. Men kan drank en eten bestellen via een telefoon aan de muur die in verbinding staat met de balie.
Maar dat zingen dan? Hoe gaat dat?
U neemt het telefoonboek en zoekt een liedje dat u geschikt lijkt. Naast dat liedje staat een aantal cijfers; deze voert u in in de afstandsbediening, waarna u op de groene bevestigingsknop drukt. Op de TV verschijnt nu de titel van het liedje. Of, wanneer iemand anders nog met een liedje bezig is, onthoudt de TV netjes wat u hebt ingevoerd voor daarna (als er meer dan één liedje is ingevoerd worden deze ook allemaal onthouden, en wordt er automatisch een afspeellijst gemaakt). Wanneer uw liedje aan de beurt is, neemt u de microfoon en zingt u uit volle borst met de muziek mee. Maar er zijn een paar manieren om dit te veraangenamen. Ten eerste: men kan zowel het volume van de microfoon als dat van de muziek met één druk op de knop aanpassen aan de eigen voorkeuren. Ten tweede: men kan de toonsoort met één druk op de knop aanpassen aan het eigen bereik. En ten derde: men kan een beetje valsspelen, door de zogenaamde gids aan te zetten. De gids is een tamelijk irritant nasaal deuntje dat net boven de muziek uitkomt en precies aangeeft welke melodie je moet zingen - ideaal voor lieden die geen toon kunnen houden.
En welk liedje moet ik dan zingen?
U moet u bedenken dat uw Japanse gezellen een vast repertoire hebben waaruit zij kiezen wanneer zij in gezelschap zingen. Dit repertoire bestaat uit liedjes die zij vaak al vele tientallen malen gezongen hebben en die dus volledig ingesleten zijn. Kies dus vooral voor een liedje dat u enigszins vertrouwd is en waarvan u vermoedt dat uw stem het aankan - heren dienen zich te bedenken dat gezellig meebrommen een stuk aangenamer klinkt dan schel meepiepen. Probeer dus niet bij uw eerste bezoek een nummer als 'Feel' of 'Kiss from a Rose' te zingen - u zult lelijk op uw neus kijken. Gouwe ouwen als 'Yesterday', 'Hotel California', 'La vie en rose' of 'Mrs. Robinson' zijn veiliger keuzes - bovendien zult u uw Japanse gezellen zeer vermaken wanneer u iets zingt dat zij, wereldburgers als ze zijn, ook kennen. Grote loftuitingen en applaus zullen uw deel zijn, ongeacht uw zangkwaliteiten. Daarnaast loont het de moeite u te bekwamen in één of twee Japanse smartlappen. Deze zijn vrij eenvoudig onder de knie te krijgen - mits men in staat is ten minste hiragana te lezen, natuurlijk - en u zult uw gezellen de avond van hun leven bezorgen. Tot slot een laatste tip: liedjes uit Disney-tekenfilms zijn vaak betrekkelijk eenvoudig te zingen, genieten een grote bekendheid en maken alle aanwezigen vrolijk - zij zijn dus uitermate geschikt voor karaoke.
Een typische karaoke-avond van ondergetekende bevat derhalve ten minste 'The Boxer' (de gouwe ouwe), 'Nada sousou' (de Japanse smartlap) en 'Be Our Guest' (de Disneyknaller). En om een laatste tip van de privé-sluier op te lichten: uw weblogger geniet ook met volle teugen wanneer hij wild met zijn heupen wiegend met zware Elvisstem 'Blue Suede Shoes' ten gehore brengt.
Wanneer kan ik het beste gaan?
Dat hangt van uw budget af. Wanneer u op een doordeweekse ochtend gaat betaalt u voor een uur zingen op sommige plaatsen minder dan een euro per persoon; wanneer u echter op vrijdag- of zaterdagavond gaat bent u voor een uur gauw tussen de zes en acht euro per persoon kwijt. Wie alleen zijn zang wil oefenen doet er dus goed aan een druilerige dinsdagmorgen op te offeren. Echter, karaoke is in essentie een sociale activiteit, waarbij, idealiter, grote hoeveelheden alcohol muurbloempjes omtoveren tot ware Jamais. Wanneer men de volledige karaoke-experience wil ondergaan, doet men er goed aan een paar centen te spenderen en onder het genot van een paar drankjes plezier te maken met de andere aanwezigen. Uiteindelijk leent de vrijdagavond zich hier toch het beste voor. Overigens zult u merken dat alcohol niet alleen remmingen wegneemt, maar ook uw kritische muzikale gehoor in slaap sust. U kunt er dus op vertrouwen dat, wanneer ze wat op hebben, de anderen ook niet al te kritisch uw prestaties onder de loep zullen nemen.
Wat is een goede karaokebox?
Karaokeboxen zijn er in velerlei soorten, variërend van obscure oude rokerige stinkkamertjes tot smetteloze neoclassicistische kitschhallen. Vaak geldt de vuistregel: hoe opzichtiger de entrée, hoe meer liedjes, hoe kitscheriger (maar ook: hoe schoner) de kamertjes, hoe beter de service, hoe hoger de prijs. Een zeer gerenommeerde, ik denk landelijke karaokeketen is de zogenaamde Karaokekan; hoge blauwige gebouwen met enorme uithangborden van blauw en rood neonlicht, de inrichting van een Romeins badhuis, werknemers in zwart-witte basketbalscheidsrechtersuniforms en een grote keuze aan liedjes (de karaokekan in Shinjuku is de meest verbazingwekkende van allemaal, aangezien deze een groot disneylandkasteel op het dak heeft). Wanneer men echter van plan is veel vloeistof te consumeren, doet men er goed aan op zoek te gaan naar een karaoke die nomihoudai (all-you-can-drink) aanbiedt (van buiten te herkennen aan de volgende Japanse tekens: 飲み放題) .
Laatste vraag: als ik geen Japans kan lezen, hoe herken ik dan een karaokebox?
Wanneer u een uithangbord ziet waarop in grote letters カラオケ staat, kunt u niet missen.
