Van sprookjesschoorstenen en rotskloosters

Ik ben in hartje Cappadocie (dat in het Nederlands geschreven wordt met een trema op de "e", maar die mogelijkheid geeft het verder zo exotische Turkse toetsenbord mij niet). Wonderbaarlijke rotspartijen sieren de horizon. Metershoge torens van steen, het resultaat van unieke geologische processen, rijzen uit de grond omhoog. Iemand noemde ze ooit in een puriteinse bui 'fairy chimneys', sprookjesschoorstenen, en dat prachtige eufemisme is ingeburgerd geraakt - maar deze bizarre grapjes van moeder natuur doen toch echt vooral aan een bepaald mannelijk lichaamsdeel denken. De wijze waarop sommige toeristen poseren voor deze sprookjesschoorstenen is dan ook voer voor psychoanalytici. Maar wie even zijn dirty mind laat varen ziet een wonderbaarlijk landschap dat zijn weerga niet kent, en dat erop wacht om door de wandelaar ontdekt en onderzocht te worden.

Ooit werd deze regio bewoond door christelijke gemeenschappen. Zij houwden hun huizen, kerken en kloosters uit in de rotswanden. Grottencomplexen met grote enge spinnen en spannende gangetjes zijn verspreid over de diverse valleien die het gebied rijk is. Her en der zijn rotskerkjes met prachtige fresco's bewaard gebleven. Sommige van de meest indrukwekkende fresco's onthullen Byzantijnse invloeden; andere zijn ouder, met simpel kleurgebruik en primitieve afbeeldingen. Helaas hebben Arabieren in boze buien de meeste gezichten verwoest, maar gelukkig hadden ze zo'n haast dat ze het daarbij gelaten hebben.

Overal zie je ze, de woeste rotswanden met hun tientallen holletjes en raampjes en gaatjes. Soms zijn er resten te zien van uitgehouwen trappetjes en zuiltjes. Daarachter leven nu de bergmannetjes en -vrouwtjes; kleine gerimpelde trollen die ons bespieden vanuit hun donkere raampjes. Ze zijn schuw en verlegen en komen alleen 's nachts te voorschijn, als ze denken dat alle mensen slapen. Maar ook overdag, als je je snel omdraait om te kijken waar toch dat gevoel vandaan komt dat je bespied wordt, lijkt het soms net alsof iets of iemand wegglipt vanachter zo'n raampje.

We lopen door valleien met volle abrikozen- en moerbeibomen, witte druiventrossen, rotstunnels en sprookjesschoorstenen. Middenin de onbewoonde vallei staat een meneer met een Borussia Dortmund-buideltasje achter een tafeltje waarop gedroogde vruchten en suikerpinda's liggen, die hij verkoopt aan hongerige passerende wandelaars. De wandelkaart is hopeloos onbetrouwbaar, maar het is geen straf om hier een beetje te verdwalen. In de verte zien we een groot rotskasteel. De zon schijnt naar hartelust. Door schade en schande wijs geworden heb ik er aan gedacht ruim voldoende water mee te nemen voor mij en mijn medewandelaars, en dat blijkt geen verkeerde keus. Grote en kleine hagedissen glippen voor ons weg. We zijn in een waarlijk sprookjeslandschap dat na elke bocht weer verrast met vreemd gevormde rotsen. Alle tinten grijs en groen vergezellen de strakblauwe hemel.

In een internetcafé genaamd 'Beste' lees ik het beste nieuws sinds tijden. Ik mag in september naar Londen om daar mijn master te gaan volgen en krijg de beurs waarom ik gevraagd had. We vieren het met een verrukkelijke maaltijd in restaurant Alaturca, dat de beste mezzes serveert die ik ooit gehad heb, en ik trakteer op een fles prima Cappadocische wijn. Natuurlijk wordt de avond besloten met een waterpijp.

De volgende dag huur ik een mountainbike, waarmee ik verder gelegen dorpen en valleien verken. Ik zwoeg bergen op, krijg massa's punten voor de bolletjestrui, en vlieg weer naar beneden. Ik kom langs verschillende dorpen, sommige meer en andere minder toeristisch, maar allemaal met hun eigen karakteristieke atmosfeer, hun rotskastelen, hun ingestorte Griekse huisjes en hun wijnboerderijtjes. Een vals plat steenslagpad brengt mij naar prachtige verborgen rotskerken, sommige met fraaie fresco's die nog behoorlijk intact zijn, die door geen mens bezocht worden. Een westerse vrouw reist te voet met twee honden en een ezel. Een enkele keer passeer ik een paard en wagen of, als ik weer in de bewoonde wereld ben, een druk fotograferende tourgroep (natuurlijk haal ook ik mijn camera te voorschijn, want al deze schoonheid moet toch vastgelegd worden - de angst voor de eindigheid noopt ons daartoe). Aan het eind van de dag mag de fietshelm af en krijg ik de bolletjestrui om mijn ietwat verbrande schouders gehangen. Zelden was ijsthee zo lekker.

Köse Pension is fantastisch. Reizigers uit alle hoeken van de wereld genieten van de muesli met verse watermeloen en abrikozen. Het zwembad schittert in het zonlicht. De ruime slaapzaal op het dak is bijna leeg. De lieve familie kookt verrukkelijk voor haar gasten, die hun reiservaringen met elkaar delen. Als je op de kussens zit komt Spotty naast je liggen, zijn zwartwitte hoofd tegen je been aan leggend. De gastvrijheid is hartverwarmend. Je ontmoet nieuwe vrienden met wie je het dorp in gaat om een waterpijp te delen. Je zou er weken willen blijven.

Als ik '1001 Books' instap om enkele tweedehands boeken aan te schaffen, komt de vriendelijke eigenares mij verheugd vertellen dat ze zich gisteravond plotseling realiseerde dat ze sinds ze met haar winkeltje begon precies duizend boeken verkocht heeft, en dat ik dus de gelukkige eigenaar kan worden van het duizend-en-eerste verkochte boek. Ik schaf drie boeken aan (nummer 1001, 1002 en 1003) die ik vanwege deze heuglijke gebeurtenis voor de helft van de prijs mag meenemen.

Ik ben dankbaar dat ik hier mag zijn. Cappadocie zit vol geschenken.